‘ยิ่งเรียน ยิ่งรู้ ยิ่งโง่’

คือคติประจำใจของคุณเฌอเอม-ชญาธนุส ศรทัตต์ ที่ทิ้งท้ายไว้ให้คิดในตอนสัมภาษณ์ นอกเหนือจากการเป็นนางแบบ อดีตผู้เข้าร่วมประกวด Miss Universe Thailand 2020 คุณเฌอเอมยังเป็นบุคคลหนึ่งที่กล้าที่จะแสดงออกในมุมมองทางสังคม ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของความเท่าเทียมกันในสังคม หลักมนุษยธรรมของมนุษย์ หรือการแชร์ประสบการณ์ต่างๆในการใช้ชีวิต หลายๆคนคงได้เห็นเธอผ่านทางโซเชียลมีเดียที่เป็นไวรัลอยู่บ่อยๆเกี่ยวกับการตอบคำถามอันชาญฉลาดของเธอ เราได้ตัดเอาบทสนทนาในช่วงสัมภาษณ์บางส่วนและอยากจะชวนทุกคนมาร่วมขบคิดและร่วมเกลาไปพร้อมๆกัน

เฌอเอม = ฉลาด ?

เอมไม่ใช่คนฉลาดหรืออะไรเลย แต่เอมเป็นคนที่ทำในสิ่งที่ควรทำ ไม่ใช่สิ่งที่อยากทำและก็ไม่ใช่สิ่งทำเพื่อให้ตนเองปลอดภัยหรือรู้สึกดี แต่ทำเสมอในสิ่งที่ต้องทำ

เพราะว่าถ้าเราใช้ชีวิตด้วยความชอบหรืออยากที่จะปลอดภัยอยู่ตลอดเวลา สุดท้ายเราจะ end up ด้วยความเสียใจที่สุด เพราะว่าทุกคนพร้อมจะทำร้ายเราในทุกวัน มีคนที่แข็งแกร่งมากกว่าเราในทุกวัน ถ้าเราไม่ติดอาวุธหรือสร้างเกราะ ไม่ยอมเผชิญหน้ากับมัน ไม่ได้คงหลักการนี้ไว้ เราก็จะไม่หยุดที่จะเจ็บปวด

‘การแสดงความมั่นใจให้โลกเห็นมันง่ายกว่าการแสดงความอ่อนแอ เพราะเมื่อไหร่ที่คุณกล้าที่จะแสดงความอ่อนแอออกไปแล้ว มันหมายถึงว่าคุณกล้าที่จะให้โลกเห็นคุณในแบบที่คุณเป็น’

นิสัยที่อยากเกลาของเฌอเอม

เราอยากจะเป็นคนที่มีวินัย เอมคิดว่าถ้าเราสามารถควบคุมการมีวินัยได้ มันไม่มีอะไรในชีวิตที่เราจะทำให้สำเร็จไม่ได้ เพราะว่ามันเป็นพื้นฐานของการเรียนรู้ การอยู่ในสังคม การสร้างนิสัย

‘คุณไม่รู้หรอกว่าจริงๆคุณทำไหวหรือไม่ไหว นอกจากคุณได้ลองทำมันไปเลย’

เพราะเมื่อไหร่ที่คุณทำงานเสร็จอันหนึ่ง คุณจะรู้สึกดีขึ้นมาเอง เพราะอย่างน้อยชีวิตคุณกำลังก้าวออกจากความกังวล ก้าวออกจากภาระไปข้างหน้า

ทำยังไงให้รักการอ่าน

มันน่าจะมาจากระบบการศึกษาของเราเองมากกว่า ยุคที่เอมเรียนมันก็นานมากแล้วเนอะ(หัวเราะ) แต่ในยุคนั้นเอมก็รู้สึกว่ามันไม่ได้สร้างเสริมให้เราอยากอ่าน แล้วหนังสือนอกเวลาแม้ว่ามันจะดีกับเยาวชน แต่เค้าน่าจะลืมคำนึงแง่มุมว่ามันดึงดูดให้อ่านมากแค่ไหน

‘การรอให้ทั้งสังคม move มาหาเรา มันยากกว่าที่เราจะเดินเข้าไปเอง’

สิ่งไหนที่เราคงความเป็นตัวของตัวเองได้ก็คงไว้ แต่สิ่งไหนที่เรารู้ว่าเรายังต้องพึ่งพาคนอื่น เรายังต้องอยู่ ก็ขอให้ตระหนักไว้ว่าเราเป็นส่วนหนึ่งของสังคม เพราะสุดท้ายแล้วทุกอย่างจะส่งผลกระทบต่อตัวเรา No man is an island

‘ถ้าเรายังมองสื่อเป็นพระเจ้าอยู่ ถ้าเรายังยึดติดว่ามันเป็นโลกที่ทำให้เราหนีจากความเป็นจริงได้ สุดท้ายเราก็จะไม่มีวันออกมา’

เป็นห่วงเรื่องที่พ่อแม่มักจะบอกว่าเกม การ์ตูน สื่อของเด็กมีผลต่อเด็ก ก็มีจริงนะอย่างที่บอก แต่มันจะมีแค่ไหนก็อยู่ที่ผู้ปกครองเองด้วยว่าคุณจะสามารถพูดคุยใช้เหตุผล และที่สำคัญคือมองว่าลูกของคุณพร้อมที่จะเรียนรู้ พร้อมจะโตขึ้นจากเมื่อวานตลอดเวลาไหม ไม่งั้นเราก็คงต้องโทษสื่อพวกนี้จนพวกเราโต

เทคนิคการตอบคำถามให้ฉลาด

ต้องถามก่อนค่ะว่าไอ้มาตรฐานคำว่าตอบได้มันคืออะไร คือเราว่าตอบ แล้วคนฟังรู้สึกฟังขึ้น  อย่างนี้ได้ แต่ถ้าถามว่าตอบได้ตรงตามข้อมูลเป๊ะ ตามเกณฑ์เป๊ะอะไรอย่างนี้ก็ไม่ถึงกับขั้นนั้นนะคะ เพราะว่าส่วนใหญ่ที่จะตอบ มันเป็นความคิดของเอมเกี่ยวกับเรื่องต่างๆ ทำให้มันจะคาดเคลื่อนบ้าง หรือไม่ได้เจาะจงบางประเด็นบ้าง มันก็ไม่เป็นไร

‘ความจริงแล้วเราไม่ได้ตอบได้ แต่เรากล้าที่จะพูดความคิดเห็นของเรามากกว่า’

ตอบไวมันก็ดี แต่จริงๆแล้วใช้เวลาคิดบ้างก็ดี เพราะหลายครั้งที่เอมตอบออกไป มันง่ายไงที่จะตอบสิ่งแรกที่คิด แต่ว่าพอตอบออกไปแล้ว เอมก็จะแบบ เราพูดอะไรออกไปเนี่ย(หัวเราะ)

คำแนะนำจากคุณเฌอเอม

1. คิดในสิ่งที่เรารู้สึกกับสิ่งนั้นจริงๆ
2. เมื่อรู้แล้วว่าคืออะไร ก็เก็บเอาไว้
3. ถอยออกมา มองเข้าไปอีกครั้งว่าครบถ้วนหรือยัง
4. พิจารณาว่าสมเหตุสมผลไหมกับสิ่งที่เราจะตอบ

สวย vs ฉลาด เลือกอันไหน

ถ้าให้เลือกมันก็คงจะเป็นความสวยค่ะที่พี่จะยอมเสีย ในยุคนึงพี่อาจจะสวย แต่ถัดไปอีก 10 ปี พี่อาจจะไม่สวยแล้วก็ได้ แต่ความฉลาดมันพัฒนาได้ตามกาลเวลา ที่สำคัญมันเป็นสิ่งที่ต่อยอดได้ ความฉลาดในแง่นี้มันไม่ใช่แค่ฉลาดเพราะเรารู้เยอะ มันคือความฉลาดในการใช้ชีวิต

‘คนเราไม่จำเป็นต้องฉลาดที่สุด เพื่อจะไม่ถูกสบประมาท’

พี่แอบมองว่าเรากลัวเรื่องสวยไม่มีสมอง เราถึงต้องสร้างค่านิยมว่าสวยต้องฉลาด ถึงจะมีคุณค่า ทั้งที่ความเป็นจริงแล้ว คนสวยไม่จำเป็นต้องฉลาด คนฉลาดก็ไม่จำเป็นต้องสวย

วิธีฮีลใจตัวเอง

เอมคิดขึ้นมาว่า เราต้องออกจากความเศร้าด้วยตัวเอง มันเป็นเหมือนเอมคิด rope bottom ที่เอมรู้สึกว่า เราไม่อยากจะต่ำไปกว่านี้ แล้วเราไม่อยากจะดิ่งลงไปในจุดเดิมอีกครั้ง

‘ไม่ว่าชีวิตเราจะเจออะไรหนักหนาแค่ไหน เราจะไม่มีวันกลับไปอยู่ในจุดนั้นอีกครั้ง’

เริ่มจากการลิสต์สิ่งเล็กๆที่เราทำได้ เช่น ออกไปเดินหน้าบ้านหนึ่งรอบ มันดูเล็กน้อยนะ แต่พอเราทำสำเร็จทีละขั้น แล้วย้อนกลับไปมอง เรามาได้ไกลจากมันมาก

‘บางทีถ้าคุณเริ่มยุ่งขึ้นมา อย่างน้อยไม่ได้สุข ก็อาจจะช่วยให้ลืมความทุกข์ได้บ้าง’

มันไม่ได้อ่อนแอเพราะว่าเรามี mental illness(อาการป่วยทางจิต) ที่จริงแล้วคุณแข็งแกร่งมาก ที่ถึงแม้สารเคมีในสมองบังคับให้คุณรู้สึกเศร้า รู้สึกโกรธเกลียดตัวเอง แต่คุณก็ยังอยู่มาได้จนถึงวันนี้ คุณยังยิ้ม คุณยังใช้ชีวิต คุณยังประสบความสำเร็จบางอย่าง หรืออย่างน้อยแค่คุณตื่นมา คนรอบข้างของคุณก็มีความสุข แล้วคุณก็มีโอกาสที่จะหาความสุขกับตัวเองให้วันพรุ่งนี้ นี่มันไม่ใช่สิ่งที่มันเก่งมากๆแล้วหรอคะ มันเก่งมากๆแล้วนะ

‘เพราะสุดท้ายแล้วเราพูดกับตัวเองได้เสมอ แม้ในวันที่ไม่มีใครพูดกับเรา’

เอาชนะความกลัวแบบเฌอเอม

เรามองว่าบางทีถ้าเราชินกับสิ่งๆหนึ่ง เราจะรู้สึกกับมันน้อยลงไปเอง เราไม่ได้ชอบความกลัวนะ แต่เรากลัวน้อยลง เพราะฉะนั้นถ้าเราต้องเจอสิ่งนั้นบ่อยๆเราก็เลือกที่จะเผชิญหน้ากับมัน

‘สิ่งที่จะอยู่ข้างเราเสมอ ไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้นก็ตาม ก็คือเวลา’

เพราะฉะนั้นเราต้องไขว่คว้าเวลาในอนาคตมาให้ได้ แล้วสิ่งที่กลัววันหนึ่งมันจะเล็ก

‘มันมีโอกาสใหม่เข้ามาเสมอ อยู่กับว่าเราเลือกที่จะสร้างมันไหม’

จากบทสนทนาในครั้งนี้ ทำให้เราได้ทราบว่าแท้จริงแล้วกว่าการที่เธอจะมีความคิดและความกล้าแบบนี้ ไม่ใช่ว่าเกิดมาก็มีเลย เธอต้องผ่านประสบการณ์และเรียนรู้อะไรหลายๆอย่างมามากมายเหมือนกัน

เธอเป็นคนเก่ง ที่ไม่ได้เก่งไปเสียทุกเรื่อง

เธอเป็นคนกล้า ที่ไม่ได้กล้าตลอดเวลา

เธอเป็นเพียงมนุษย์ธรรมดาคนหนึ่ง

เพียงแต่เธอกล้าพูดในสิ่งที่ควรจะพูด และเลือกฟังในสิ่งที่ควรฟัง

ซึ่งเราคิดว่านี่แหละคือสิ่งที่มนุษย์ทุกคนพึงมี

ทำไมเราไม่เกลาตัวเอง ก่อนที่จะไปเกลาคนอื่น